1003

ECNEBİ MEMLEKETLERE GÖNDERİLECEK

TALEBE HAKKINDA KANUN

Kanun Numarası : 1416

Kabul Tarihi : 8/4/1929

Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 16/4/1929 Sayı : 1169

Yayımlandığı Düstur : Tertip : 3 Cilt : 10 Sayfa : 407

 

Bu Kanun ile ilgili olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren

yönetmelik için, "Yönetmelikler Külliyatı"nın kanunlara göre

düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

 

 

Madde 1 ? Umumi ve mülhak bütçe ile idare olunan Devlet devairi ve inhisar idarelerinin, vilayetlerin,

şehremanetleri ile belediyelerin, ticaret odalarının ve mukavelenameleri mucibince talebe göndermeğe mecbur olan

şirketlerin tahsil için ecnebi memleketlere gönderecekleri talebe bu kanun ahkamına tabidir.

Madde 2 ? Birinci maddede sayılan makamlar tarafından ecnebi memleketlere gönderilecek talebe Maarif

Vekaletince yazılı ve sözlü sınav ile seçilir.(1)

Bu makamlar göndermek istedikleri talebenin adedini, ihtisas zümresini ve bu talebede aradıkları evsafı ve okutmak

istedikleri memleketleri ve takip etmesini arzu eyledikleri tahsil planının esaslı cihetlerini her sene Nisan nihayetine kadar

Maarif Vekaletine bildirirler.

Maarif Vekaleti de o sene ecnebi memleketlere gönderilecek talebin evsafını, tahsil şartlarını alakadar tedris

müesseselerine tebliğ ve gazetelerle ilan eder.

Madde 3 ? (Değişik : 1/3/2014-6528/2 md.)

Bu Kanun kapsamında yurt dışına gönderilecek öğrencilerin seçimi yazılı ve sözlü sınavla olur. Yazılı sınav Millî

Eğitim Bakanlığınca veya düzenlenecek protokolle Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılır. Millî Eğitim

Bakanlığınca, Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı yazılı sınav yerine kullanılabilir.

Öğrencilerin seçiminde yazılı sınav ve sözlü sınav ile mezuniyet not ortalaması Bakanlıkça belirlenecek ağırlıklarla

dikkate alınır.

Sözlü sınava çağrılan adaylar;

a) Genel alan bilgisi konularına ilişkin bilgi düzeyi,

b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade kabiliyeti ve muhakeme gücü,

c) İletişim becerileri, öz güveni ve ikna kabiliyeti,

ç) Bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı,

d) Akademik çalışmalara yatkınlığı,

yönlerinden Bakanlıkça oluşturulacak komisyon tarafından değerlendirilir. Adaylar, komisyon tarafından (a) ila (d)

bentlerinde belirtilen özelliklerin her biri için yirmişer puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı tutanağa

geçirilir. Bunun dışında sözlü sınav ile ilgili herhangi bir kayıt sistemi kullanılmaz. Sözlü sınav soru ve cevaplarının önceden

hazırlanması zorunlu değildir.

_____________

(1) 1/3/2014 tarihli ve 6528 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan "müsabaka" ibaresi "yazılı ve sözlü sınav" şeklinde

değiştirilmiştir.

Sözlü sınav komisyonu; Bakanlık personeli, öğretim elemanları ve Bakanlıkça uygun görülen ilgili kurum personeli

arasından Bakanlıkça seçilen bir başkan ve iki asıl üyeden oluşur. Bakanlık, aynı usulle asıl üye sayısı kadar yedek üye

belirler. Asıl üyelerin bulunmadığı durumlarda yedek üyeler komisyonda görev yapar. Bakanlık, gerekli durumlarda uygun

görülen yerlerde birden fazla komisyon ve bütün komisyonlar için ortak yedek üye listesi oluşturabilir. Yurt dışına

gönderilecek öğrencilerin seçimi, başvuru şartları ile sınavlara ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlık tarafından yönetmelikle

düzenlenir.

Madde 4 ? İmtihan merkezlerinde teşkil edilecek sıhiye heyetleri namzetlerin muayenelerini yaparak ecnebi

memleketinde tahsillerine mani olacak arızalardan salim bulunup bulunmadıklarını tayin ederler. Namzetler bu heyetin

vereceği sıhhat raporlarını almadan müsabaka imtihanına giremezler.

Madde 5 ? İmtihan sualleri Maarif Vekaletince tayin edilecek mütehassıslardan mürekkep bir komisyon tarafından

tertip olunur. Bu komisyon lüzum gördüğü takdirde sual tanzimini hariçteki mütehassıslara da havale edebilir. Ancak başka

dairelerden gönderilecek mütehassıslar dahi aza sıfatiyle komisyona iştirak ederler.

Madde 6 ? İmtihanların yapılacağı tarih, müessese ve merkez her sene Maarif Vekaleti tarafından tayin ve en az on

beş gün evvel ilan olunur.

Madde 7 ? İmtihanlar Maarif Vekaleti tarafından her merkezde teşkil edilecek heyetler huzurunda yapılır. Bu

heyetlerin teşekkül ve çalışma usulleri bir talimatname ile tesbit olunur.

Madde 8 ? İmtihan evrakı, sualleri tertip eden komisyon tarafından tetkik edilir. Her derse ait imtihan evrakı biri

alakadar vekaletten memur edilmek üzere en az iki zat tarafından tetkik olunur. Ecnebi lisanı notu diğer derslerden musavi

derecede not alanlar arasında tercih sebebi olarak nazarı itibara alınır. Sualleri tertip eden komisyon icabında ders

zümrelerine emsal kabul edebilir.

Madde 9 ? Elyevm tahsilde bulunan ve bundan böyle gönderilecek olan her talebeye Maarif Vekaletince tahsil

şartlarını gösteren etraflı birer plan verilir. Lüzum ve zaruret takdirinde bu planlar (2) nci madde hükmü nazarı dikkate

alınarak Maarif Vekaleti tarafından tadil edilebilir.

Madde 10 ? Müsabakada kazanan ve gönderilmeleri kararlaştırılan talebeden bu kanun ile kendilerine tahmil olunan

mecburiyetleri ifa edeceklerine dair Maarif Vekaletince birer taahhütname alınır ve bu taahhütnamelerin tasdikli birer sureti

alakadar makamlara verilir.

Madde 11 ? Bir talebenin tahsilini ikmal etmesi o talebenin tahsil planında gösterilen merhaleleri geçmesi demektir.

Hastalık veya herhangi meşru ve fevkalade bir hal vakı olmadıkça talebenin tahsil planında gösterilen müddette tahsilini

bitirmemesi o talebenin geriye çağırılmasını icap ettirir.

Madde 12 ? Umumi ve mülhak bütçe ile idare olunan dairelerin tahsilde bulunan veya yeniden gönderecekleri talebe

için her sene bütçeleriyle kabul olunacak tahsisat her daire namına ayrı ayrı maddeleri ihtiva etmek üzere Maarif Vekaleti

bütçesinde açılacak bir fasılda cem olunur. Diğer makamlar kendi hesaplarına tahsilde bulunan ve yeniden gönderilecek olan

talebenin Maarif Vekaletinden alacakları miktara göre senelik tahsisatının tediyesini her sene Nisan nihayetine kadar Maliye

Vekaletine tahriren taahhüt ederler. Bu taahhütler yekünu bir taraftan varidat bütçesine ithal diğer taraftanda Maarif Vekaleti

bütçesindeki talebe tahsisatı faslına bir madde olarak vazolunur.

Madde 13 ? (Değişik : 4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen kabul : 7/2/1990 - 3612/9 md.)

Öğrenci ödeneği, bütün öğrencileri kapsamak üzere her yıl Milli Eğitim Gençlik ve Spor ve Maliye ve Gümrük

bakanlıklarınca tespit edilecek aylık miktar ile zaruri giderler toplamından teşekkül eder.

Madde 14 ? Maarif Vekaleti ecnebi memleketlerde tahsilde bulunan talebenin daimi ve muntazam bir surette teftiş

ve murakabesi vazifesi ile mükellef olmak üzere azami dört Maarif Müfettişinden ve Askeri Fabrikaları Umum Müdürlüğüne

mensup bir müfettişten mürekkep bir teftiş heyeti bulundurur.

Her müfettişe müteferrik ve müstacel masraflar için icra Vekilleri karariyle üç bin liraya kadar avans vermeğe Maarif

Vekaleti selahiyettardır.

Madde 15 ? Müfettişler mühim ve müstacel sebepler dolayısiyle bir talebenin bulunduğu şehir veya müesseseyi

tebdil edebilirler. Askeri Fabrikalara mensup talebeler sınıfını muhafaza etmek suretiyle bu ahkama tabidir. Bu takdirde

azami bir hafta zarfında Vekaleti keyfiyetten haberdar ederler.

Madde 16 ? Müfettişler kendi hesaplarına tahsilde bulunan Türk talebenin vaziyetini ve çalışmalarını

aileleri tarafından vukubulacak müracaat üzerine teftiş ederler ve neticeden kendilerine malümat verirler.

Bu talebeden milli şeref ve hays iyeti kıracak surette hareket ettikleri müfettişler tarafından tesbit

edilenler, velileriyle talebenin tahsilde bulunduğu memleket elçiliğine ve Maarif Vekaletine bildirilir.

Madde 17 ? Maarif Vekaleti her talebenin tahsilini ikmal etmesinden altı ay evvel keyfiyeti ait olduğu makama

bildirir.

Tahsilini ikmal ile avdet eden talebe üç ay zarfında taahhütname ile merbut olduğu makama müracaata mecburdur.

Müracaatından itibaren mensup olduğu makamca bu talebeye bir vazifeye tayin edilmedikçe üç ay müddetle ecnebi

memleketlerde tahsilde bulunan talebe için itası mukarrer asgari aylığının yarısı aylık tahsisat olarak verilir.

Madde 18 ? Avdet ve müracaat etmiş olan bir talebe ihtisası dahilinde kendisine teklif olunacak hizmeti kabule

mecburdur. Ancak bu mecburiyet müracaatından itibaren üç ay nihayetine kadar bir hizmete tayin edilmiyenler için sakıt

olur.

Birinci maddede sayılı makamlardan belediyeler, ticaret odaları ve şirketler tarafından tahsile gönderilen talebe

müstesna olmak şartiyle diğer makamlara ait talebe için 10 uncu maddeye tevfikan bu talebenin taahhütnameleri ahkamının

tatbikı ile vazifedar olanlar avdet edecek talebeyi açıkta bırakmamak üzere zamanında bütçeleri ile tahsisat teklif etmemek

veya münhal bir vazifeyi hazır bulundurmamak gibi tedabiri evveliyeyi ittihazda ve intihap ve tayin ile mükellef olanlar

tahsilden avdet ve müracaat eden talebeyi ihtisasları dahilinde münhal bir hizmete kanuni sebepler olmaksızın tayin için

muktazi muameleleri ifade ihmal ve terahi gösterdikleri takdirde o talebenin ecnebi memleketlerde tahsili uğrunda ihtiyar

edilmiş masrafı ödemeğe mecburdurlar.

Taahhütname ile merbut olduğu makam tarafından kendisine müracaatından itibaren iki ay zarfında iş

gösterilmeyen talebeyi üçüncü ay hitamına kadar Devletin herhangi bir dairesi hizmete tayin edebilir ve bu takdirde talebenin

taahhütnamesindeki mecburiyeti kendisini hizmete tayin eden daireye intikal eder.

Bunlardan borçlarını mecburi hizmet yaparak ödemek isteyenler, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç

ay içerisinde Milli Eğitim Bakanlığına müracaat etmeleri halinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci

maddesinde belirtilen genel şartları taşımaları kaydıyla, müracaat tarihinden itibaren üç ay içerisinde atamaları yapılır ve

atandıkları kurumlarında, yurt içinde veya yurt dışında görmüş oldukları öğrenim sürelerine ilişkin olarak genel hükümler

çerçevesinde belirlenen mecburi hizmet yükümlülüklerini yerine getirirler ve ilgililer adına öğrenimleri nedeniyle çıkarılmış

olan her türlü borç tutarlarının takibinden vazgeçilerek tahsilat işlemine son verilir. Bunların daha önce ödemiş oldukları

tutarların bulunması halinde, bu meblağa isabet eden süreler faiz borcu dikkate alınmaksızın ilgililerin mecburi hizmet

sürelerinden indirilir.

Bu Kanun kapsamında yurt dışına gönderilen öğrenciler, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları

öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmını, halen tâbi oldukları sosyal güvenlik

kurumuna bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde müracaat etmeleri ve müracaat tarihi itibarıyla bulundukları

görev ile derece ve kademe ya da basamak ya da prime esas kazanç tutarı üzerinden bu süreye ilişkin olarak hesaplanacak

prim, kesenek, kurum karşılığı gibi toplam yükümlülük tutarını müracaatın kabul tarihinden itibaren oniki ayda eşit taksitler

halinde ödemek suretiyle borçlanabilirler. Taksit ödeme dönemi sonunda borcunun tamamını ödemiş olduğu tespit

olunanların borçlanmış oldukları bu süreler, emekliliğe tâbi toplam hizmet süresinin hesabında ve sigortalılık ya da

iştirakçiliğin başlangıç tarihinin tespitinde dikkate alınır. Aylık taksitlerini zamanında ödemeyenlerin önceki aylara ilişkin

olarak ödemiş oldukları tutarlar, süresi geçen son taksit tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgililere iade olunur. Başvuru

tarihi itibarıyla herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tâbi olmayanlardan, daha önce herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna

tâbi çalışması olanlar en son tâbi oldukları sosyal güvenlik kurumuna, daha önce herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tâbi

çalışması olmayanlar ise Sosyal Güvenlik Kurumuna (Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne) müracaatta bulunurlar ve bunların

borçlanacakları süreye ilişkin olarak ödeyecekleri toplam tutar, 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk

Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 4

üncü maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen günlük tutar esas alınarak tespit olunur.

Geçici Madde 2- (Ek: 29/6/2006-5535/1 md.)

Bu Kanun uyarınca mecburi hizmet karşılığı yurt dışına gönderilenlerden, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten

önce, borcunun tamamını ödemeden veya mecburi hizmetini tamamlamadan vefat edenlerin borç yükümlülükleri ortadan

kalkar. Buna bağlı olarak, borçlunun kendisi, mirasçıları ve kefilleri hakkındaki her türlü borç yükümlülükleri ortadan

kaldırılır ve her türlü borç takibi işlemlerine son verilir.

Geçici Madde 3- (Ek: 1/3/2014-6528/4 md.)

21 inci madde hükümlerinden, yurt dışına eğitim amacıyla gönderilenlerden öğrenimlerini tamamlayıp mecburi

hizmet yükümlülüklerini ifa etmeye başlayanlar (bu yükümlülüklerini bitirenler dâhil) ile hâlen yurt dışında eğitimlerine

devam edenler de yararlandırılır.

Bu Kanunla değiştirilen 3 üncü madde hükümleri, yurt dışına gönderilecek öğrencilerin seçimine yönelik olarak 2013

yılında gerçekleştirilen sınavlar hakkında da uygulanır.

Madde 22 ? Bu Kanun neşri tarihinden muteberdir.

Madde 23 ? Bu Kanunun ahkamını icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur.